چگونه از شر جای جوش (اسکار) و آکنه خلاص شویم؟

ایجاد جای جوش یا آکنه که اسکار نیز نامیده می‎شود، شایع‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کنید. در حقیقت، اغلب مردم حداقل یک‌بار اسکار ناشی از جوش را تجربه کرده‌اند؛ گرچه، بسیاری از افراد تعداد اسکار‌های متعددی بر روی پوست خود دارند. ممکن است برای رهایی از اسکار آکنه، تلاش‌هایی کرده باشید؛ یا ممکن است در مسیر تلاش برای ترمیم جوش‌های خود، در نهایت با یک‌سری زخم فرورفته و رنگدانه‌دار مواجه شده باشید. در واقع، از بین بردن جای زخم حاصل از جوش و آکنه می‌تواند سخت و دشوار باشد اما با راهنمایی متخصصان می‌توان آن‌ها را ترمیم کرد.

اسکار (جای زخم) حاصل از آکنه چیست و چرا ایجاد می‌شود؟

اسکار آکنه انواع مختلفی دارد:

• اسکارهای فرورفته (indented scar) مثل، اسکارهای مربعی، اسکار فرورفته‌ی گرد یا اسکار مثلثی که به دلیل شکل فرورفتگی که در پوست ایجاد می‌کنند، نام‌گذاری شده‌اند.
• اسکارهای رنگدانه‌دار (pigmented scar) که می‌توانند قرمز یا قهوه‌ای‌رنگ باشند.
• اسکارهای هایپرتروفیک (Hypertrophic scar) که زخم‌های ضخیم و برجسته بر روی پوست هستند و به‌صورت زائده دیده می‌شوند، مثل اسکارهای کلوئیدی.

عوامل مختلفی می‌توانند باعث ایجاد اسکار شوند. جوش‌ها باعث فروپاشی غدد چربی می‌شوند. در این حالت چربی‌ها به سطح پوست می‌آیند، در آنجا گیر می‌افتند و باعث ایجاد اسکارهای فرورفته می‌شوند.

تجزیه‌ی کلاژن و آسیب به بافت کلاژن در پوست، با تشکیل اسکار مرتبط است.

اسکارهای رنگدانه‌دار زمانی تشکیل می‌شوند که سلول‌های تولیدکننده‌ی رنگ‌دانه (ملانوسیت‌ها) در پاسخ به آسیب جزئی به پوست و التهاب تحریک می‌شوند و این نوع اسکار را ایجاد می‌کنند.

خراشیدن یا ترکاندن جوش‌های فعال، جای زخم یا اسکار را شدیدتر می‌کند.

بهترین درمان برای اسکارهای آکنه چیست؟

میکرونیدلینگ، یکی از بهترین روش‌های درمانی برای جای زخم حاصل از جوش یا آکنه است.

میکرونیدلینگ

قلم میکرونیدلینگ که به‌عنوان درماپن (dermapen) نیز شناخته می‌شود، دارای چندین سوزن‌ ریز است که در حین حرکت، به داخل پوست وارد و سپس خارج می‌شود. این درمان باید توسط متخصص آموزش‌دیده انجام بگیرد تا از بروز عوارض احتمالی مثل ایجاد خراش‌های ریز بر سطح پوست (microtears) جلوگیری شود.

میکرونیدلینگ باعث تحریک واکنش ترمیمی پوست می‌شود و اغلب برای اسکارهای سطحی مناسب است.

آر اف نیدلینگ (نیدلینگ RF)

نیدلینگ با فرکانس رادیویی، یک درمان دوگانه است که با ترکیب فرکانس رادیویی با میکرونیدلینگ، نتایج بهتر و مؤثرتری را ایجاد می‌کند. سوزن‌های بسیار ظریف که نوک آن‌ها از جنس طلا هستند، به عمق‌های کنترل‌شده‌ای از پوست نفوذ می‌کنند تا بافت اسکار را از بین برده و پاسخ ترمیم زخم‌ها را تحریک کنند. انرژی حاصل از فرکانس رادیویی، مناطق کنترل‌شده‌ای از گرما را در پوست ایجاد می‌کند تا بازسازی کلاژن تحریک و روند بهبودی تسریع شود.

نیدلینگ آر اف، می‌تواند جای جوش (اسکار) عمیق‌تر و با فرورفتگی بیشتری را ترمیم کند.

ترمیم اسکار با لیزر پیکو

جدیدترین مدل‌های لیزر پیکو باعث پیشرفت در زمینه‌ی ترمیم غیرتهاجمی جای جوش یا اسکار شده است. این نوع لیزر از انرژی ارتعاشی و گرمای کمی استفاده می‌کنند و بدون ایجاد خراش در سطح، به درون پوست نفوذ کرده و علاوه بر اصلاح منافذ، باعث بازسازی کلاژن نیز می‌شود. همچنین، با شکستن رنگ‌دانه‌های به‌دام‌افتاده در پوست، امکان تجزیه‌ی طبیعی آن‌ها توسط سیستم ایمنی فراهم می‌شود. از لیزر پیکو می‌توان برای اسکارهای رنگدانه‌دار و اسکارهای فرورفته استفاده کرد.

آیا می‌توان از ایجاد اسکار آکنه جلوگیری کرد؟

برای کاهش احتمال برجای ماندن جای جوش در صورت، چند روش پیشگیری وجود دارد. فوتوتراپی و لایه‌برداری صورت به کاهش التهابی که منجر به ایجاد اسکار می‌شود، کمک می‌کند. علاوه بر آن، لیزر‌درمانی نیز وجود دارد که با تصفیه‌ی غدد چربی، احتمال فروپاشی و ترشح چربی به سطح پوست را کاهش می‌دهد؛ زیرا این چربی‌ها در ایجاد جای جوش نقش دارند.

مراقبت‌هایی که در خانه انجام می‌شوند نیز به کاهش احتمال ایجاد جای جوش یا اسکار کمک می‌کنند. استفاده از سرم‌های آنتی‌اکسیدانی که حاوی ویتامین A و B هستند، یکی از گزینه‌های مناسب است.

ویتامین A به تنظیم تولید چربی پوست کمک می‌کند، تولید کلاژن را تحریک و بازگردش سلولی را تقویت می‌کند.

ویتامین B، باعث تسکین التهاب پوست می‌شود، میزان رطوبت و تولید رنگ‌دانه را تنظیم و به این طریق از ایجاد اسکار جلوگیری می‌کند.

برای ارزیابی بهتر جوش‌های فعال و نیز اسکارهایی که در نتیجه جوش و آکنه ایجاد شده‌اند، بهتر است با یک متخصص پوست مشورت کنید.